डिस्क बल्ज आणि सायटिका हे दीर्घकालीन पाठदुखीचे सामान्यतः आढळणारे विकार आहेत, जे अनेक लोकांना त्रासदायक ठरतात. या दोन्ही स्थितींमध्ये स्नायू, हाडे, आणि मज्जातंतूंवर परिणाम होतो. योग्य उपचार न केल्यास,
हा त्रास दीर्घकाळ टिकू शकतो आणि दैनंदिन जीवनावर वाईट परिणाम करू शकतो.
या दोन स्थितींमधील फरक समजून घेणे आवश्यक आहे, ज्यामुळे योग्य उपचारांची निवड करणे सोपे होईल.
डिस्क बल्ज म्हणजे काय?
आपल्या मणक्यांमध्ये असलेल्या स्पाइनल डिस्क्स एखाद्या कुशनप्रमाणे कार्य करतात. कण्याच्या दोन हाडांमध्ये येणारा दाब शोषून घेऊन या डिस्क्स पाठीच्या हालचालींमध्ये सहाय्य करतात. कधीकधी, या डिस्क्स कमकुवत होऊन त्यामध्ये फुगवटा निर्माण होतो, ज्याला डिस्क बल्ज असे म्हणतात.
कारणे:
- वय वाढणे आणि हाडांची नैसर्गिक झिज होणे
- चुकीची बसण्याची आणि उभे राहण्याची पद्धत
- वजन उचलण्याची अयोग्य पद्धत
- अपघात किंवा अचानक झालेली दुखापत
डिस्क बल्जचा परिणाम:
फुगवटा येऊन डिस्क बाहेर आल्यामुळे जवळच्या मज्जातंतूंवर दाब येतो, ज्यामुळे पाठदुखी, वेदना, मुंग्या येणे, किंवा अशक्तपणा जाणवू शकतो.
सायटिका म्हणजे काय?
सायटिका ही एक वेदनादायक अशी अवस्था आहे, जी सायटिक नर्व (शरीरातील सर्वात लांब मज्जातंतू) वर दबाव आल्यामुळे निर्माण होते.
सायटिक नर्व दबण्याची कारणे:
- डिस्क बल्ज किंवा हर्निएशन: डिस्क बाहेर सरकल्यास मज्जातंतूंवर दाब येतो.
- स्पायनल स्टेनोसिस: मणक्यामधील नलिका अरुंद झाल्यास मज्जातंतू दाबले जातात.
- पिरिफॉर्मिस सिंड्रोम: पिरिफॉर्मिस स्नायू ताणल्यास सायटिक नर्ववर दाब येतो.
- जखम किंवा अपघात: मणक्याला इजा झाल्यास मज्जातंतूंवर परिणाम होतो.
सायटिकाच्या लक्षणे:
- एका पायात किंवा दोन्ही पायांत तीव्र वेदना
- मुंग्या येणे किंवा सुन्नपणा
- उठताना, चालताना, किंवा बसताना वेदना वाढणे
- पाय कमकुवत होणे
डिस्क बल्ज का सायटिका? – मुख्य फरक
डिस्क बल्ज:
- कारण: मणक्यातील डिस्क बाहेर सरकणे
- लक्षणे: पाठदुखी, कंबरदुखी, मुंग्या येणे
- परिणाम: मणक्यामध्ये जळजळ आणि वेदना
- उपचार: फिजिओथेरपी, नॉन-सर्जिकल स्पायनल डीकंप्रेशन ट्रीटमेंट
सायटिका:
- कारण: सायटिक नर्ववरील दबाव
- लक्षणे: पाठीपासून पायापर्यंत जाणारी तीव्र वेदना
- परिणाम: पायामध्ये सुन्नपणा आणि वेदना
- उपचार: व्यायाम, इतर शस्त्रक्रियेशिवाय उपचार
उपचार पर्याय
डिस्क बल्ज आणि सायटिकासाठी वेगवेगळे उपचार उपलब्ध आहेत. योग्य उपचार घेतल्यास वेदना कमी होऊ शकते आणि हालचाल सुधारता येते.
१. फिजिओथेरपी आणि स्ट्रेचिंग
- नियमित स्ट्रेचिंग आणि स्नायू मजबूत करणारे व्यायाम मणक्याचे आरोग्य सुधारतात.
- स्नायूंवरील ताण कमी होतो आणि रक्ताभिसरण सुधारते.
२. नॉन-सर्जिकल स्पायनल डीकंप्रेशन ट्रीटमेंट
- हा एक प्रभावी आणि सुरक्षित उपचार आहे, ज्यामुळे मणक्यावरचा दाब कमी होतो.
- ही पद्धत मणक्यामध्ये अधिक जागा निर्माण करून मज्जातंतूवरील दबाव कमी करते.
- यामुळे डिस्क पूर्वीसारखी होण्यास मदत होते आणि वेदना कमी होतात.
३. जीवनशैलीतील बदल
- लठ्ठपणा कमी करणे, योग्य बसण्याच्या आणि उभे राहण्याच्या सवयी लावून घेणे फायदेशीर ठरते.
- झोपताना योग्य उशी आणि गादी वापरणे.
- सतत एका ठिकाणी बसून न राहणे.
४. औषधोपचार आणि नैसर्गिक उपाय
- डॉक्टरांच्या सल्ल्यानुसार वेदनाशामक औषधे घेतली जाऊ शकतात.
- हळद, आले, आणि ग्रीन टी यांसारखे अँटी-इन्फ्लेमेटरी पदार्थ आहारात समाविष्ट करणे उपयोगी ठरते.
वैद्यकीय मदत कधी घ्यावी?
जर पुढील लक्षणे दिसत असतील, तर त्वरित डॉक्टरांचा सल्ला घ्यावा:
- दीर्घकाळ टिकणारी तीव्र वेदना
- चालताना अडचण किंवा पायात अचानक अशक्तपणा जाणवणे
- मूत्र किंवा मल विसर्जनावर परिणाम होणे
- कोणत्याही उपचारानंतरही वेदना कमी न होणे
योग्य निदान आणि उपचार घेतल्यास तुम्ही वेदनामुक्त आणि सक्रिय जीवनशैली जगू शकता.
ANSSI बद्दल:
आम्ही ANSSI Wellness मध्ये मणक्याच्या समस्यांने ग्रस्त असलेल्या त्या रुग्णांच्या जीवनाचा दर्जा सुधारण्यावर लक्ष केंद्रित करतो, ज्यांच्यासाठी इतर पारंपारिक उपचार अयशस्वी ठरले आहेत. आधुनिक नॉन-सर्जिकल स्पाइनल डीकंप्रेशन उपचारांद्वारे रुग्णांना शस्त्रक्रिया टाळण्यास आणि सुरक्षित आणि प्रभावी वातावरणात बरे होण्यास मदत करण्यासाठी ANSSI वचनबद्ध आहे.
ANSSI Wellness शी कनेक्ट व्हा LinkedIn, Instagram, आणि Facebook वर, आणि तज्ञांकडून मार्गदर्शन मिळवा.